Πτώσεις ελικοπτέρων : Πτήσεις χωρίς ελέγχους, ελικοδρόμια χωρίς άδεια

Aνεξέλεγκτη κατάσταση που υπάρχει στις περισσότερες από 3.000 πτήσεις περίπου 25 ελικοπτέρων (από τα οποία 10-12 ανήκουν σε τέσσερις-πέντε εταιρείες μίσθωσης και τα υπόλοιπα είναι ιδιωτικά) και η λειτουργία εκατοντάδων μη αδειοδοτημένων ελικοδρομίων φέρεται να είχαν καθοριστικό ρόλο και στο τραγικό δυστύχημα με την πτώση του ελικοπτέρου στον Πόρο που κόστισε τη ζωή στον έλληνα χειριστή και στους δύο ρώσους επιβάτες. Ενα χάος που έχει αναδειχθεί σε ορισμένα παρόμοια τραγικά συμβάντα αλλά και στη χρήση ελικοπτέρων σε τέσσερις προσπάθειες απόδρασης κρατουμένων – την περίοδο 2006-2016 – από τις φυλακές Κορυδαλλού και Τρικάλων. Στη χώρα μας υπάρχουν 71 αδειοδοτημένα πολιτικά ελικοδρόμια, εκ των οποίων τα 43 είναι δημοτικά (το ελικοδρόμιο Δελβινακίου έκλεισε πριν από δύο εβδομάδες) και τα 5 ανήκουν σε νοσοκομεία, ενώ ακόμη 23 ανήκουν σε ιδιώτες, όμως τις περισσότερες φορές τα ελικόπτερα προσγειώνονται σε ανοικτούς χώρους χωρίς καμία ασφάλεια και προδιαγραφή.

Τα καλώδια της ΔΕΗ

Σύμφωνα με εμπειρογνώμονες που μίλησαν στο «Βήμα», «η πτώση του ελικοπτέρου στον Πόρο οφείλεται κατά σφοδρή πιθανότητα στην επαφή του μικρού έλικα (στροφείου) ή των ροδών του με τα καλώδια της ΔΕΗ. Μπορεί να υπήρχε και επαφή του κεντρικού έλικα με τα καλώδια, όμως τα μεγάλα πτερύγια έχουν πολλές φορές ειδικές λειάνσεις-λεπίδες ώστε να κόβουν τα σύρματα. Η πιθανότητα μηχανικού προβλήματος φαίνεται προς το παρόν μειωμένη. Και αυτό που αναφέρθηκε ότι σημειώθηκε έκρηξη στο ελικόπτερο επειδή σε ένα βίντεο φαίνεται καπνός είναι πιθανόν λανθασμένο. Ο καπνός οφείλεται σχεδόν σίγουρα στο γεγονός ότι λόγω του χτυπήματος από το ελικόπτερο ήλθαν σε επαφή ηλεκτροφόρα καλώδια διαφορετικής τάσης. Ο χώρος από όπου απογειώθηκε το ελικόπτερο δεν είναι αδειοδοτημένος και εκτιμούμε ότι έπρεπε να τον είχαν κλείσει οι εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, και όχι να μιλούν για παράνομη χρήση του, χωρίς να λαμβάνονται μέτρα. Και έτσι λόγω της άτυπης χρήσης αυτής της μικρής «αλάνας» έμενε πιθανόν κενό γράμμα και το αίτημα προς τη ΔΕΗ να βάλει ανακλαστήρες στα ηλεκτροφόρα καλώδια αφού επισήμως εκεί δεν υπήρχε κανένας χώρος απογείωσης ή προσγείωσης ελικοπτέρου και η ΔΕΗ αδιαφόρησε. Ο άτυχος πιλότος ίσως δεν εκτίμησε σωστά την κίνηση ανόδου και έπεσε πάνω στα καλώδια με τα γνωστά μοιραία αποτελέσματα. Ομως πρέπει να ερευνηθούν όλα τα ενδεχόμενα».

Στην Ελλάδα το 50% των ατυχημάτων που έχουν καταγραφεί με ελικόπτερα οφείλεται ακριβώς σε πτώση σε καλώδια, όπως αυτά που σημειώθηκαν στις 27 Ιουνίου 2017 στον Σχινιά με ένα ψεκαστικό ελικόπτερο (δύο νεκροί), στις 19 Απριλίου 2017 στην Ελασσόνα με την πτώση ενός στρατιωτικού Χιούι (τέσσερις νεκροί) αλλά και της πρωτοφανούς τραγωδίας με δέκα νεκρούς στις 15 Σεπτεμβρίου 1994 με την πτώση ελικοπτέρου που μετέφερε δασοκομάντος σε μεγάλη πυρκαγιά στη Δράμα. Παρόμοιο συμβάν είχε σημειωθεί και πριν από δύο χρόνια – με πυροσβεστικό ελικόπτερο στην Πορτογαλία, αλλά και τον Νοέμβριο του 2018 στη Νέα Υόρκη.

Μηχανικά προβλήματα

Σε πολλές περιπτώσεις οι πτώσεις των ελικοπτέρων αποδίδονται σε μηχανικά προβλήματα, αφού το συγκεκριμένο ιπτάμενο μέσο θεωρείται ιδιαίτερα ευάλωτο, εν αντιθέσει με το αεροπλάνο που μπορεί να χρησιμοποιήσει πολλά εναλλακτικά συστήματα. Πολλά προβλήματα παρουσιάζονται στο στροφείο του ελικοπτέρου (εκεί αποδόθηκε προ μερικών ετών πτώση ελικοπτέρου του ΕΚΑΒ) αλλά και το ατύχημα που σημειώθηκε τον Οκτώβριο του 2018 στο γήπεδο της Λέστερ με τον θάνατο του προέδρου της ομάδας ή η πτώση στις 8 Μαΐου 2015 ενός στρατιωτικού ελικοπτέρου στο Πακιστάν όπου σκοτώθηκαν οκτώ άτομα, ανάμεσα στους οποίους διπλωμάτες από τη Νορβηγία και τις Φιλιππίνες.

Το Σινούκ

Σε μηχανικό πρόβλημα αγνώστου μορφής (ορισμένοι αναφέρθηκαν σε ρωγμές σε πτερύγια, άλλοι σε προβληματική πλακέτα κ.λπ.) φαίνεται να οφείλεται και το τραγικό συμβάν με την πτώση του ελικοπτέρου Σινούκ τον Σεπτέμβριο του 2004 στη Σιθωνία Χαλκιδικής, με αποτέλεσμα τον θάνατο 17 ατόμων, ανάμεσα στους οποίους και ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας. Σε μετεωρολογικά φαινόμενα όπως οι καθοδικές ριπές ανέμου ή η ομίχλη κ.λπ. οφείλεται σημαντικός αριθμός πτώσεων ελικοπτέρων, όπως αυτό που συνέβη στο Agusta Bell 212 του Πολεμικού Ναυτικού στο οποίο επέβαιναν 3 έλληνες αξιωματικοί και το οποίο συνετρίβη – στις 11 Φεβρουαρίου 2016 – στη νήσο Κίναρο, στα δυτικά της Λέρου.

Ενδεικτικό της άναρχης κατάστασης που επικρατεί στις πτήσεις ελικοπτέρων είναι και οι διαπιστώσεις ότι υπήρχαν επιβιβάσεις ενόπλων χωρίς ελέγχους, αδήλωτες μεταφορές, αλλά και εκ των υστέρων απόπειρες απόκρυψης στοιχείων στις απόπειρες απόδρασης με ελικόπτερα ποινικών και αντεξουσιαστών.