Μειώσεις φόρων και στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών – Έρχεται διπλό «πακέτο» παρεμβάσεων

Έρχεται διπλό πακέτο στήριξης της πραγματικής οικονομίας, το οποίο θα ανακοινωθεί από τον πρωθυπουργό στα μέσα του επόμενου μήνα και θα εφαρμοστεί σε δύο δόσεις. Οι άξονες που θα κινηθεί η νέα διπλή παρέμβαση θα είναι από την μία, η μείωση φόρων και εισφορών και από την άλλη μέτρα στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών που πλήττονται από την πανδημία. Το πρώτο σκέλος παρουσιάζει ωστόσο αρκετές δυσκολίες και αυτό διότι στην παρούσα χρονική συγκυρία είναι δύσκολες οι φοροελαφρύνσεις που έχουν μόνιμο χαρακτήρα.

Οι πληροφορίες ωστόσο αναφέρουν ότι οι οριστικές αποφάσεις για τις μειώσεις φόρων και τα μέτρα στήριξης θα ληφθούν αμέσως μετά το Eurogroup στις 10 και 11 Σεπτεμβρίου, όπου και θα καθοριστούν οι δημοσιονομικοί κανόνες για το 2021. Στο υπουργείο Οικονομικών ήδη επεξεργάζονται διάφορα σενάρια, αλλά οι οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν αργότερα.

Η κυβέρνηση είχε αποφασίσει να μην προχωρήσει σε νέο κύκλο στήριξης της οικονομίας, εφόσον είχε ξεκινήσει η επιστροφή στην κανονικότητα. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, το αντίθετο μάλιστα, υπάρχουν σαφή δείγματα πισωγυρίσματος. Ως εκ τούτου κρίνεται απαραίτητη μία νέα ισχυρή παρέμβαση ώστε να αμβλυνθούν οι συνέπειες για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Βήμα πρώτο

Η πρώτη παρέμβαση θα ισχύσει άμεσα και θα έχει σχέση με την τόνωση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, αλλά και την άμβλυνση των συνεπειών από την πανδημία στους κλάδους και τους εργαζομένους που επηρεάζονται άμεσα.

Πολλά από τα μέτρα που θα ανακοινωθούν ήδη εφαρμόζονται και απλά θα πάρουν παράταση.

Ας δούμε αναλυτικά ποιες είναι οι παρεμβάσεις που θα γίνουν εφέτος.

Θα έρθει νωρίτερα, ίσως και εντός του επόμενου μήνα η καταβολή – εφάπαξ – των αναδρομικών στους συνταξιούχους του Δημοσίου. Μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται να κατατεθεί η σχετική τροπολογία και θα είναι ανεξάρτητη, από το αν μέχρι τότε έχει εκδοθεί η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Εκτιμάται ότι θα πέσει ρευστότητα στην αγορά της τάξεως του 1,4 δισ. ευρώ, ενώ αν αφαιρεθούν φόροι και εισφορές η πραγματική επίδραση θα είναι της τάξεως του 1 δισ. ευρώ περίπου.
Αυξήσεις μέχρι και 280 ευρώ τον μήνα αναμένεται να λάβουν χιλιάδες συνταξιούχοι που λαμβάνουν προσωρινή σύνταξη. Σύμφωνα με ρύθμιση του υπουργείου Εργασίας, όσοι συνταξιούχοι έχουν υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης από την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου και μετά, ήτοι από τα μέσα Μαΐου 2016 και δεν έχουν ακόμη λάβει την οριστική τους σύνταξη, θα δουν αυξημένο το ποσό της προσωρινής σύνταξης που λαμβάνουν και μάλιστα αναδρομικά. Βάσει του σχεδιασμού στο υπουργείο Εργασίας, οι πρώτες αυξήσεις θα δοθούν εντός του Φθινοπώρου, πιθανότατα τον Οκτώβριο.
Παράταση της χρονικής διάρκειας αναστολής των συμβάσεων εργασίας με ταυτόχρονη καταβολή του ειδικού μηνιαίου επιδόματος των 534 ευρώ σε εργαζομένους, αυτοαπασχολουμένους και επαγγελματίες. Το σενάριο προβλέπει ότι το μέτρο θα εφαρμοστεί και πέραν του Σεπτεμβρίου, πιθανότητα μέχρι το τέλος του 2020 και θα διευρυνθεί σε όλους τους πληττόμενους κλάδους.
Στο τραπέζι υπάρχει και πρόταση για προγράμματα επιδοτούμενης κατάρτισης, ειδικά για τους εποχικά εργαζόμενους.
Παράταση έως το τέλος του έτους της επιδότησης μισθών και ασφαλιστικών εισφορών για την εκ περιτροπής εργασία και περαιτέρω απλοποίηση των διαδικασιών του προγράμματος ΣΥΝ – ΕΡΓΑΣΙΑ.
Μονιμοποίηση προσωρινών μέτρων που έχουν ληφθεί για τη στήριξη των επιχειρήσεων που δοκιμάζονται από την πανδημία, όπως ο μειωμένος ΦΠΑ σε αγαθά και υπηρεσίες.
Εκτός από το 3^ο κύκλο της επιστρεπτέας προκαταβολής ύψους 1,2 δισ. που θα λαμβάνει υπόψη της τα έσοδα μέχρι και τον Ιούλιο, εκτιμάται ότι θα υπάρξει και 4^ος κύκλος που θα λαμβάνει υπόψη του τους τζίρους μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου συνολικού ύψους 500 εκατ. με διευρυμένα κριτήρια και στόχευση επιχειρήσεις και επαγγελματίες με δραματική πτώση του τζίρου.
Πιθανή μπορεί να θεωρηθεί και η ένταξη περισσότερων οφειλών σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία στην έκτακτη ρύθμιση των 12 ή 24 δόσεων με έναρξη της καταβολής τους από την 1η Ιανουαρίου του 2021. Η ρύθμιση εάν τελικά υιοθετηθεί θα αφορά και νέες υποχρεώσεις που δημιουργήθηκαν από το καλοκαίρι και μετά.
Υπάρχει σχέδιο για δεύτερο πρόγραμμα «γέφυρα» για επιδότηση δόσεων το οποίο θα αφορά όσους δέχθηκαν πλήγμα μέσα στο καλοκαίρι από τον κορονοϊό. Να σημειωθεί ότι στόχος είναι οι επιδοτήσεις μέσω του προγράμματος να υπερβούν τα 500 εκατ. και η χρονικής περίοδος επιδότησης να ανέλθει στους εννέα μήνες.
Παροχή φτηνού χρήματος για κεφάλαια κίνησης σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μέσω των 3,5 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Εξετάζεται το ενδεχόμενο παράτασης του μέτρου επιβολής μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στο «τουριστικό πακέτο». Ο λόγος για τον μειωμένο ΦΠΑ (από το 24% στο 13%) που ισχύει για την περίοδο 1 Ιουνίου – 31 Οκτωβρίου 2020 στις μεταφορές, στα εισιτήρια των κινηματογράφων, στον καφέ και στα μη αλκοολούχα ποτά αλλά και τη μείωση στο τουριστικό πακέτο από 80/20 ( δηλαδή 80% με 13% και 20% με 24%) σε 90/10.
Θα μετατεθούν για την 1η Απριλίου του 2021 από την 1η Ιανουαρίου η πληρωμή της πρώτης δόσης των οφειλών σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία που δημιουργήθηκαν την περίοδο της εμφάνισης του κορονοϊού και τα οποία πάγωσαν έως τον Οκτώβριο.
Νέο μοντέλο για την παράταση των κουρεμένων ενοικίων καθώς στο τέλος Αυγούστου λήγει το υποχρεωτικό «κούρεμα» κατά 40% των ενοικίων στους κλάδους εστίασης, τουρισμού, μεταφορών, πολιτισμού και αθλητισμού. Για κλάδους που στροβιλίζονται στη δίνη της κρίσης όπως ο τουρισμός και η εστίαση η παράταση της ρύθμισης θα είναι υποχρεωτική ενώ για τους υπόλοιπους οικειοθελής μείωση μετά από συμφωνία ενοικιαστή και ιδιοκτήτη. Και για τις δύο περιπτώσεις θα υπάρξει συμψηφισμός μέρους των απωλειών με οφειλές στην εφορία.

Μειώσεις φόρων

Το δεύτερο σκέλος των μέτρων αφορά τις φοροελαφρύνσεις που θα εφαρμοστούν σταδιακά από το 2021. Ωστόσο τα νέα δεδομένα που δείχνουν βαθύτερη ύφεση και μεγαλύτερη τρύπα στα δημοσιονομικά και με «κόκκινη γραμμή» τη χρησιμοποίηση με προσοχή και φειδώ των πόρων από το μαξιλάρι των ταμειακών διαθεσίμων ύψους 34,7 δισ. ευρώ βάζουν τη κυβέρνηση σε δεύτερες σκέψεις τόσο για την έκταση όσο και για την ταχύτητα υλοποίησης των μειώσεων σε εισφορές και φόρους.

Το ρευστό και με πολλαπλές εστίες κινδύνου σκηνικό στην οικονομία λόγω της εξέλιξης της πανδημίας αναδιατάσσει το αρχικό σχέδιο για ταυτόχρονες μειώσεις εισφορών και φόρων φέρνοντας στη πρώτη γραμμή τη σταδιακή ελάφρυνση του μη μισθολογικού κόστους και σε δεύτερο πλάνο τις μόνιμες μειώσεις φόρων σε βάθος χρόνου.