11 Ιουλίου: Παγκόσμια Ημέρα Πληθυσμού

Η 11η Ιουλίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Πληθυσμού το 1990 για να κάνει γνωστό στο ευρύ κοινό τα προγράμματα του Ταμείου για τον Πληθυσμό (UNFPA), ενός οργανισμού του ΟΗΕ που προωθεί το δικαίωμα κάθε άνδρα, γυναίκας και παιδιού στην υγεία και τις ίσες ευκαιρίες.

Το UNFPA σχεδιάζει και υλοποιεί πολιτικές και προγράμματα περιορισμού της φτώχειας, αντισύλληψης, ασφαλούς κύησης, πρόληψης και αντιμετώπισης του AIDS και ισότητας των δύο φύλων.

Στοιχεία της Eurostat

Ο πληθυσμός της Ελλάδας μειώθηκε από 10.741.200 εκατομμύρια το 2018 σε 10.722.300 εκατομμύρια το 2019 ή κατά 1,8 (2,1 του συνόλου της ΕΕ), ενώ της Κύπρου αυξήθηκε από 864.200 το 2018 σε 875.900 το 2019 ή κατά +13,4 (0,2% του συνόλου της ΕΕ), σύμφωνα με ανακοίνωση της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Eurostat), με αφορμή την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Πληθυσμού. Σύμφωνα με την προβολή της Eurostat, ο πληθυσμός της Ελλάδας θα είναι 7,5 εκατομμύρια το 2100 και της Κύπρου 1,1 εκατομμύρια.

Σύμφωνα με την Eurostat, την 1η Ιανουαρίου 2019, ο πληθυσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) υπολογίστηκε σε περίπου 513,5 εκατομμύρια, έναντι 512,4 εκατομμυρίων την 1η Ιανουαρίου 2018. Κατά το 2018, στην ΕΕ σημειώθηκαν περισσότεροι θάνατοι από τις γεννήσεις (5,3 εκατομμύρια θάνατοι και 5,0 εκατομμύρια γεννήσεις), γεγονός που σημαίνει ότι η φυσική αλλαγή του πληθυσμού της ΕΕ ήταν αρνητική για δεύτερη συνεχή χρονιά. Η μεταβολή του πληθυσμού (θετική, με 1,1 εκατομμύρια περισσότερους κατοίκους) οφειλόταν επομένως στην καθαρή μετανάστευση.

Η Γερμανία είναι το πιο πυκνοκατοικημένο κράτος μέλος της ΕΕ, με 83,0 εκ. κατοίκων (ή 16,2% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ την 1η Ιανουαρίου 2019), έναντι της Γαλλίας (67,0 εκ. ή 13,1%), του Ηνωμένου Βασιλείου (66,6 εκ. ή 13,0% ), την Ιταλία (60,4 εκ. ή 11,8%), την Ισπανία (46,9 εκ. ή 9,1%) και την Πολωνία (38,0 εκ. ή 7,4%). Για τα υπόλοιπα κράτη μέλη, δεκατέσσερα έχουν μερίδιο μεταξύ 1% και 4% του πληθυσμού της ΕΕ και οκτώ μερίδιο κάτω του 1%.

Το 2018, ο πληθυσμός αυξήθηκε σε δεκαοκτώ κράτη μέλη της ΕΕ και μειώθηκε σε δέκα. Η μεγαλύτερη αύξηση του πληθυσμού παρατηρήθηκε στη Μάλτα (+36,8 ανά 1.000 κατοίκους), μπροστά από το Λουξεμβούργο (+ 19,6 ‰), την Ιρλανδία (+ 15,2 ‰), την Κύπρο (+ 13,4 ‰), τη Σουηδία (+ 10,8 ‰) το Βέλγιο (+ 6,1 ‰), την Ισπανία και τις Κάτω Χώρες (από + 5,9 ‰) και το Ηνωμένο Βασίλειο (+ 5,6 ‰).

Αντίθετα, η μεγαλύτερη μείωση πληθυσμού σημειώθηκε στη Λετονία (-7,5 ‰), ακολουθούμενη από τη Βουλγαρία και την Κροατία (και τα δύο -7,1 ‰), τη Ρουμανία (-6,6 ‰) και τη Λιθουανία (-5,3 ‰). Ο πληθυσμός ολόκληρης της ΕΕ αυξήθηκε κατά 1,1 εκατομμύρια άτομα (+ 2,1 ‰) κατά το 2018.

Επιπλέον κατά τη διάρκεια του 2018, 5 εκατομμύρια βρέφη γεννήθηκαν στην ΕΕ, σχεδόν 118.000 λιγότερα από ό, τι το προηγούμενο έτος. Στα κράτη – μέλη, τα υψηλότερα ποσοστά κατά το 2018 σημειώθηκαν στην Ιρλανδία (12,5 ανά 1 000 κατοίκους), τη Σουηδία (11,4 ‰), τη Γαλλία (11,3 ‰) και το Ηνωμένο Βασίλειο (11,0 ‰), ενώ τα χαμηλότερα καταγράφηκαν σε Ιταλία (7,3 ‰), Ισπανία (8,1 ‰), Ελλάδα (8,1 ‰), Πορτογαλία (8,5 ‰), Φινλανδία (8,6 ‰), Βουλγαρία (8,9 ‰) και Κροατία (9,0 ‰). Σε επίπεδο ΕΕ, το ακαθάριστο ποσοστό γεννήσεων ήταν 9,7 ανά 1 000 κατοίκους.

Εν τω μεταξύ, 5,3 εκατομμύρια θάνατοι καταγράφηκαν στην ΕΕ το 2018, σχεδόν 46 000 περισσότεροι από ό, τι το προηγούμενο έτος. Η Ιρλανδία (6,4 ανά 1.000 κατοίκους), η Κύπρος (6,6 ‰) και το Λουξεμβούργο (7,1 ‰) είχαν το 2018 το χαμηλότερο ποσοστό θνησιμότητας, ακολουθούμενη από τη Μάλτα (7,6 ‰), τις Κάτω Χώρες (8,9 ‰), την Ισπανία και τη Σουηδία ‰). Στο αντίθετο άκρο της κλίμακας, η Βουλγαρία (15,4 ‰), η Λετονία (15,0 ‰), η Λιθουανία (14,1 ‰), η Ρουμανία (13,5 ‰) και η Ουγγαρία (13,4 ‰) κατέγραψαν το υψηλότερο.

Για την ΕΕ στο σύνολό της, το ακαθάριστο ποσοστό θνησιμότητας ήταν 10,4 ανά 1 000 κατοίκους. Κατά συνέπεια, η Ιρλανδία (με φυσική μεταβολή του πληθυσμού της + 6,1 ‰) παρέμεινε το 2018 το κράτος μέλος στο οποίο σημειώθηκαν οι μεγαλύτεροι αριθμοί θανάτων, έναντι της Κύπρου (+ 4,1 ‰), του Λουξεμβούργου (+ 3,2 ‰) , Γαλλίας (+ 2,2 ‰), Ηνωμένου Βασιλείου (+1,7 ‰) και Μάλτας (+ 1,6 ‰). Αντίθετα, μεταξύ των δεκαπέντε κρατών μελών της ΕΕ που εμφάνισαν αρνητική φυσική αλλαγή το 2018, οι θάνατοι ξεπέρασαν τις περισσότερες φορές στη Βουλγαρία (-6,6 ‰), ακολουθούμενες από τη Λετονία (-4,9 ‰), τη Λιθουανία (-4,1 ‰), την Κροατία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία (σύνολο -3,9 ‰).

Τέλος, σύμφωνα με το βασικό σενάριο προβολής του πληθυσμού, ο πληθυσμός της ΕΕ θα συνεχίσει να μεγαλώνει γενικά. Το ποσοστό των παιδιών αναμένεται να μειωθεί ελαφρά από 16% στις αρχές του 2018 σε 14% έως το 2100. Ομοίως, το μερίδιο των εργαζομένων σε ηλικία πληθυσμού της ΕΕ προβλέπεται να μειωθεί από 65% το 2018 55% το 2100.

Αντίθετα, το μερίδιο των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών στο συνολικό πληθυσμό της ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες, από 20% στις αρχές του 2018 σε 31% έως το 2100. Την ίδια περίοδο το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 80 ετών ετών ή άνω υπολογίζεται ότι σχεδόν τριπλασιάζεται, από 6% σε 15%.

Ως αποτέλεσμα, η μέση ηλικία αναμένεται να αυξηθεί από τα σημερινά 43,1 χρόνια σε 48,7 το 2100.

Ως αποτέλεσμα αυτών των μεταβολών στον πληθυσμό, ο λόγος εξάρτησης των ηλικιωμένων στην ΕΕ προβλέπεται σχεδόν να διπλασιαστεί από 31% το 2018 σε 57% το 2100. Αυτό αντιστοιχεί σε λιγότερα από δύο άτομα σε ηλικία εργασίας για κάθε ηλικιωμένο άτομο ηλικίας 65 ετών και άνω έως το 2100.

Μέχρι το 2100, ο λόγος εξάρτησης ηλικιωμένων προβλέπεται να κυμανθεί από 53% στο Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και τη Σουηδία έως 70% στην Πορτογαλία και 72% στην Κροατία.