Μετάλλαξη Όμικρον: Τι αλλάζει στη ζωή μας – Τesting για τους εμβολιασμένους σε εστίαση και διασκέδαση
Έκτακτο μέτρο για τους εσωτερικούς χώρους για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά – Σήμερα ή αύριο οι ανακοινώσεις – Η αυξημένη μεταδοτικότητα και η προστασία του εμβολίου έναντι της Όμικρον
Η μεταδοτικότητα του στελέχους, τα συμπτώματα που προκαλεί, η εξέλιξη της κλινικής εικόνας της νόσου covid-19, η θεραπεία, η πρόληψη μέσω του εμβολιασμού, ο διαγνωστικός έλεγχος, όλα τα στοιχεία που αποκωδικοποιούν σταδιακά οι ειδικοί από τις 11 Νοεμβρίου που ενέσκηψε η μετάλλαξη, θέτουν σε νέα βάση όσα ήταν γνωστά μέχρι τώρα για την επιδημία κορωνοϊού και οδηγούν σε άμεση επικαιροποίηση των μέτρων πρόληψης, προστασίας και αντιμετώπισης του διαφαινόμενου νέου κύματος.
Όπως όλα δείχνουν, επιστήμονες και κυβέρνηση προσανατολίζονται ενόψει εορτών στην υποχρέωση για αρνητικό τεστ (rapid ή PCR) ώστε να εισέρχονται οι εμβολιασμένοι σε κλειστούς χώρους εστίασης και διασκέδασης, με το κόστος, μάλιστα, να το επιβαρύνονται οι ίδιοι οι πολίτες. Σήμερα συνεδριάζει η Επιτροπή Επιδημιολόγων και στη συνέχεια η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, και σύμφωνα με πληροφορίες ανάλογα με τη διάρκεια των συνεδριάσεων, θα ακολουθήσουν οι ανακοινώσεις μέσα στην ημέρα ή νωρίς το πρωί της Τετάρτης από τον υπουργό Υγείας, κ. Θάνο Πλεύρη.
Tο διευρυμένο testing στους εμβολιασμένους θα εφαρμοστεί πιθανότητα τις κρίσιμες από πλευράς κινητικότητας και συναθροίσεων εορταστικές ημέρες, δηλαδή παραμονή και ανήμερα Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς.
Στόχος είναι να ανακοπεί η εξάπλωση της Όμικρον, ιδίως μετά τους φόβους των επιστημόνων ότι «πιθανόν ένα επιδημικό κύμα Όμικρον υποκρύπτεται ήδη μέσα στο κύμα Δέλτα που είναι τώρα σε ύφεση». Η ανησυχία για την υπερμετάδοση της νέας μετάλλαξης δεν είναι μόνο θεωρητική πια, καθώς οι ειδικοί επικαλούνται ένα εορταστικό πάρτι εμβολιασμένων στη Νορβηγία πριν από λίγες ημέρες που έγινε εστία υπερμετάδοσης καθώς μολύνθηκε το 70% των ατόμων που παραβρέθηκαν.
Η αμεσότητα με την οποία κινούνται επιστήμονες και κυβέρνηση οφείλεται στη μεγάλη ταχύτητα που έχει αναπτύξει η νέα μετάλλαξη και στη χώρα μας. Πλέον τα κρούσματα που έχει ταυτοποιηθεί η Όμικρον είναι 27, με τα περισσότερα από αυτά να είναι στην Κρήτη και στη Λακωνία και να χαρακτηρίζονται ως «ορφανά», δηλαδή να μην έχουν ιστορικό ταξιδιού εκτός Ελλάδας ή επαφής με ήδη γνωστό κρούσμα του μεταλλαγμένου στελέχους Όμικρον.
Η μεταδοτικότητα της Όμικρον
Κρίσιμη παράμετρος της νέας παραλλαγής είναι, όπως ανέφερε χθες κατά την εβδομαδιαία ενημέρωση για την επιδημία και τους εμβολιασμούς η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, ομότιμη καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας, κυρία Μαρία Θεοδωρίδου, η μεταδοτικότητα. «Χαρακτηρίζεται ως μια παραλλαγή με αυξημένη μεταδοτικότητα που διπλασιάζει τον αριθμό των κρουσμάτων κάθε δυο με τρεις μέρες. Στην παραλλαγή Δέλτα ο διπλασιασμός των κρουσμάτων καταγραφόταν κάθε 11 με 14 ημέρες» ανέφερε η κυρία Θεοδωρίδου.
Επιπλέον, στη μετάδοση συμμετέχουν και οι εμβολιασμένοι, είτε ως ασυμπτωματικοί ή ως ολιγοσυμπτωματικοί, κάτι που στο προηγούμενο κύμα της Δέλτα δεν είχε αποτυπωθεί τόσο έντονα. Τα κρούσματα της Δέλτα σε εμβολιασμένους αφορούσαν κυρίως τους εμβολιασμένους ηλικίας άνω των 70 χρόνων και τους ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα που είχαν συμπληρώσει τουλάχιστον τέσσερις μήνες μετά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού τους.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό της Όμικρον στο οποίο αναφέρθηκε η κυρία Θεοδωρίδου αφορά την επαναλοίμωξη που προκαλεί. Όπως προέκυψε από μελέτη που έγινε σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και από το Imperial College, άτομα που έχουν νοσήσει, έχουν κατά 5,4 φορές αυξημένο κίνδυνο επαναλοίμωξης. Δηλαδή, η φυσική ανοσία δεν προστατεύει όσους έχουν νοσήσει από άλλα στελέχη κορωνοϊού.
Η πιθανότητα επαναλοίμωξηε με την Όμικρον είναι στο 8% από το 1% που ήταν η πιθανότητα επαναλοίμωξης με τις προηγούμενες παραλλαγές του ιού.
Πρώιμα δεδομένα δείχνουν ότι ένα άτομο μολυσμένο με την Όμικρον μπορεί να μολύνει πολλαπλάσιο αριθμό ατόμων σε σύγκριση με το αρχικό στέλεχος του κορωνοϊού. Ο ρυθμός αναπαραγωγής του αρχικού στελέχους είναι 2, δηλαδή ένας ασθενής κολλούσε άλλους δύο. Αυτό που φαίνεται είναι ότι η Όμικρον έχει τετραπλάσια μεταδοτικότητα σε σχέση με το αρχικό στέλεχος της Ουχάν, δηλαδή ένας κολλάει 8 και περισσότερα άτομα.
Η βαρύτητα της νόσου covid με το στέλεχος Όμικρον
«Τα δεδομένα για τη βαρύτητα της νόσου είναι ακόμη περιορισμένα. Μας αρέσει όμως, και το θέλουμε να το επαναλαμβάνουμε ότι υπάρχει μία συγκρατημένη αισιοδοξία βάσει των στοιχείων που προέρχονται από τη Νότιο Αφρική, από εκεί που ξεκίνησε και η μετάλλαξη Όμικρον» τόνισε η κυρία Θεοδωρίδου.
Φαίνεται επίσης ότι και οι εμβολιασμένοι νοσούν, αλλά ηπιότερα απ’ ότι οι ανεμβολίαστοι. Είναι ενδεικτικό ότι και τα 27 άτομα που έχουν διαγνωστεί με κορωνοϊό και φέρουν το μεταλλαγμένο στέλεχος έχουν ήπια ολιγοήμερα συμπτώματα και παραμένουν σε καλή κατάσταση στο σπίτι τους.
Στη Νότιο Αφρική έχουν καταγραφεί 20.000 κρούσματα σε αυτό το κύμα έναντι 4.500 στο προηγούμενο κύμα Δέλτα. Όσοι εισάγονται στο νοσοκομείο είναι κατά 90% ανεμβολίαστοι αλλά σε πολύ καλή κατάσταση, χωρίς να έχουν ανάγκη οξυγόνου. Η διάρκεια νοσηλείας τους είναι βραχεία, είναι 2 – 2,5 ημέρες σε σχέση με τη νοσηλεία των 8 ημερών που ήταν στο προηγούμενο κύμα, και επίσης η θνητότητα είναι πολύ χαμηλότερη από τη θνητότητα του προηγουμένου κύματος, 6,6% έναντι 17%. Βέβαια και εδώ το πλήθος των εισαγομένων στο νοσοκομείο
«Βεβαίως δεν ξέρουμε κατά πόσο αυτό θα ισχύσει και για τα άλλα κράτη, όπως της Ευρώπης, δεδομένου ότι στη Νότιο Αφρική, πρώτον, το δείγμα ήταν νεαρά άτομα κάτω των 50 ετών, άρα δεν ξέρουμε πως θα επιδράσει ο ιός σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ή άτομα που έχουν υποκείμενο νόσημα και δεύτερον ο βαθμός της φυσικής ανοσίας στη Νότιο Αφρική είναι εξαιρετικά υψηλός, δεδομένου ότι ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού έχει ήδη νοσήσει» είπε η καθηγήτρια. με την
Δέλτα και την Όμικρον
Επίσης, με τη νόσηση λόγω της συγκεκριμένης μετάλλαξης αλλάζουν τα συμπτώματα που κατέγραφαν οι ειδικοί μέχρι τώρα με τη Δέλτα: στη μετάλλαξη Δέλτα εκδηλώνονταν πιο βαριές πνευμονίες και ταχύτατα χαμηλός κορεσμός οξυγόνου στον οργανισμό, χωρίς μάλιστα να δίδει σημάδια στον ασθενή. Με την Όμικρον οι ειδικοί βλέπουν ότι οι ασθενείς με covidi-19 έχουν εικόνα κοινού κρυολογήματος με πονοκέφαλο, πονόλαιμο, συνάχι και φτέρνισμα.
Η προστασία του εμβολίου έναντι της Όμικρον
Το κεφάλαιο που απασχολεί την επιστημονική κοινότητα είναι η ικανότητα της παραλλαγής Όμικρον, να διαφεύγει από τους αμυντικούς μηχανισμούς των εμβολιασμένων. Παρότι έχουν γίνει πάρα πολλές μελέτες από πολλά ερευνητικά κέντρα με διαφορετική μεθοδολογία, τα αποτελέσματα συγκλίνουν: η τρίτη δόση αποτελεί ένα υπερ-όπλο, που προστατεύει από τις γνωστές μεταλλάξεις και για τη σοβαρή νόσο και για τον θάνατο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε η κυρία Θεοδωρίδου, μελέτη έξι μηνών για την αποτελεσματικότητα των εμβολίων μετά τον εμβολιασμό με δύο δόσεις, έδειξε ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου έναντι της Όμικρον είναι 35%, ενώ ήταν 64% για τη Δέλτα. Όμως, η αποτελεσματικότητα του εμβολίου σε δύο εβδομάδες μετά τη χορήγηση της αναμνηστικής δόσης ήταν 76% για την Όμικρον και πάνω από 90% για τη Δέλτα. Δηλαδή, η τρίτη δόση επαναφέρει στην υψηλή θέση την αρχική άμυνα του κάθε οργανισμού έναντι του κορωνοϊού.
Τα μέτρα που επιβάλλει η μετάλλαξη στην καθημερινότητά μας
«Η κατάσταση στην Ευρώπη μας ανησυχεί, είναι μια κατάσταση που δείχνει τη ταχεία διασπορά μιας νέας μετάλλαξης, που ενδεχομένως να οδηγήσει σε μια πανευρωπαϊκή πανδημία τεραστίων διαστάσεων. Είμαστε σε επιφυλακή και επαγρύπνηση για να παρθούν τυχόν περαιτέρω μέτρα εάν χρειαστεί» δήλωσε χθες κατά τη διάρκεια εκδήλωσης για την επιδημία στην Ιατρική Σχολή Αθηνών ο καθηγητής κ. Σωτήρης Τσιόδρας.
«Τα μέτρα αυτά που δεν μπορεί να μας τα επιβάλει κανείς με το ζόρι, πρέπει να τα λάβουμε μόνοι μας» είπε χαρακτηριστικά, και παρέθεσε τα τέσσερα κομβικά μέτρα που θα αποτρέψουν την επέλαση της Όμικρον ή θα περιορίσουν τις επιπτώσεις της στην καθημερινότητά μας.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, ο εμβολιασμός με την τρίτη δόση είναι το πρώτο και βασικό μέτρο που πρέπει να υιοθετηθεί από τους πολίτες. Ένας στους 2 δικαιούχους στην Ελλάδα έχει λάβει την αναμνηστική δόση, περίπου 3 εκατομμύρια πολίτες. Από τους δικαιούχους της αναμνηστικής δόσης άνω των 60 ετών, έχει εμβολιαστεί ή έχει κλείσει ραντεβού το 88,6%ενώ στα άτομα ηλικίας κάτω των 60 ετών το ποσοστό είναι στο 60,1%.
Η διενέργεια συχνού και τακτικού ελέγχου, self test και rapid test, είναι το δεύτερο μέτρο που θα παρέχει επιπλέον προστασία στους εμβολιασμένους. «Ο εμβολιασμός με την τρίτη δόση εκτιμάται ότι παρέχει προστασία από σοβαρή νόσο ή θάνατο σε ποσοστό 80-90% και στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα η χρήση φαρμάκων θα βοηθήσει στον έλεγχο της διασποράς. Ο εμβολιασμός, απλά μετρά υγιεινής, όπως χρήση μάσκας, καλός αερισμός χώρων, τήρηση αποστάσεων σε συνδυασμό με πολλούς διαγνωστικούς ελέγχους θα βοηθήσουν στον έλεγχο της διασποράς, ειδικά στην εορταστική περίοδο» τόνισε ο καθηγητής, εξηγώντας πως όποιος έχει συμπτώματα covid-19 θα πρέπει να κάνει ταχύτατα μοριακό ή rapid test ακόμη και αν είναι εμβολιασμένος.
