Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας 2021: Το σημερινό doodle από τη Google

Με αφορμή την σημερινή ημέρα η Google αφιερώνει το google doodle που δημιούργησε στις γυναίκες όλου του κόσμου. Ενώ η πρώτη τήρηση της Ημέρας της Γυναίκας  πραγματοποιήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 1909 στη Νέα Υόρκη, η 8η Μαρτίου προτάθηκε από τη Διεθνή Διάσκεψη Γυναικών του 1910 ώστε να καθιερωθεί μια «Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας».

Αφού οι γυναίκες κέρδισαν το δικαίωμα ψήφου στη Σοβιετική Ρωσία το 1917, η 8η Μαρτίου καθιερώθηκε ως εθνική αργία εκεί.

Την εποχή εκείνη εορταζόταν κατά κύριο λόγο από το σοσιαλιστικό κίνημα και τις κομμουνιστικές χώρες μέχρι την υιοθέτησή της το 1975 από τα Ηνωμένα Έθνη.

Η πρώτη τήρηση της «Ημέρας της Γυναίκας», ονομαζόταν «Εθνική Ημέρα της Γυναίκας» και πραγματοποιήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου του 1909 στη Νέα Υόρκη, όπου διοργανώθηκε από το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Αμερικής κατόπιν εισήγησης της Τερέζα Μαλκίελ.

Αν και υπήρξαν ισχυρισμοί ότι η μέρα γιόρταζε την διαμαρτυρία των εργατριών στην κατασκευή ενδυμάτων στην Νέα Υόρκη στις 8 Μαρτίου του 1857, οι ερευνητές τους καταρρίπτουν ως μύθο.

Δείτε το σημερινό Google Doodle αφιερωμένο στην Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας

Πότε και πώς ξεκίνησε ο εορτασμός

Η Ημέρα της Γυναίκας εορτάστηκε για πρώτη φορά στις 28 Φεβρουαρίου 1909 στη Νέα Υόρκη, όπου διοργανώθηκε από το Σοσιαλιστικό Κόμμα των ΗΠΑ κατόπιν εισήγησης της Τερέζα Μαλκίελ. Έπειτα, στις 19 Αυγούστου 1910 διοργανώθηκε η Διεθνής Διάσκεψη Γυναικών ως πρόδρομος της γενικής συνάντησης της Δεύτερης Διεθνούς Σοσιαλιστικής Κοινότητας στην Κοπεγχάγη. Κατόπιν, στις 19 Μαρτίου 1911, η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας σηματοδοτήθηκε για πρώτη φορά με τη συμμετοχή πάνω από ενός εκατομμυρίου ανθρώπων στην Αυστρία, στη Δανία, στη Γερμανία και στην Ελβετία καθώς μόνο στην Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία υπήρξαν 300 διαδηλώσεις. Ακόμα, οι Ρωσίδες όρισαν το 1913 την πρώτη τους Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας κατά το τελευταίο Σάββατο του Φεβρουαρίου σύμφωνα με το Ιουλιανό Ημερολόγιο. Το 1914 εορτάστηκε η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας στις 8 Μαρτίου, πιθανόν επειδή τότε ήταν Κυριακή και έκτοτε πραγματοποιείται πάντα αυτή την ημερομηνία σε όλες τις χώρες.

Πάντως, στις 8 Μαρτίου του 1917, σύμφωνα με το Γρηγοριανό Ημερολόγιο, στη Ρωσική Αυτοκρατορία, οι εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας διαδήλωσαν γεμίζοντας τους δρόμους της Αγίας Πετρούπολης και έτσι σηματοδοτήθηκε η αρχή της Οκτωβριανής Επανάστασης.

Συγκεκριμένα, οι γυναίκες στην Αγία Πετρούπολη έκαναν απεργία εκείνη την ημέρα για το «ψωμί και την ειρήνη» απαιτώντας το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, τον τερματισμό των ελλείψεων τροφίμων και το τέλος του τσαρισμού.

Ο Λέων Τρότσκι έγραψε ότι «η 23η Φεβρουαρίου (8η Μαρτίου) ήταν η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας και υπήρξαν συναντήσεις και δρώμενα, όμως δεν φανταζόμασταν ότι αυτή η “Ημέρα της Γυναίκας” θα κήρυττε την έναρξη της Επανάστασης. Έγιναν επαναστατικές ενέργειες, αλλά χωρίς συγκεκριμένη ημερομηνία. Το πρωινό, παρά τις διαταγές που είχαν λάβει, οι εργάτριες των κλωστοϋφαντουργίων εγκατέλειψαν τη δουλειά τους στα διάφορα εργοστάσια και έστειλαν αντιπροσώπους για να ζητήσουν υποστήριξη για την απεργία και όλοι βγήκαν στους δρόμους».

Επτά ημέρες αργότερα, ο αυτοκράτορας της Ρωσίας, Νικόλαος Β’, παραιτήθηκε και η προσωρινή κυβέρνηση χορήγησε στις γυναίκες δικαίωμα ψήφου. Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, η Αλεξάνδρα Κολλοντάι και ο Βλαντίμιρ Λένιν όρισαν την 23η Φεβρουαρίου (8η Μαρτίου) ως επίσημη αργία στη Σοβιετική Ένωση, αλλά συνέχισε να είναι εργάσιμη ημέρα μέχρι το 1965. 

Ωστόσο, στις 8 Μαΐου 1965 με το διάταγμα του Προεδρείου του Ανώτατου Σοβιέτ, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας κηρύχθηκε ως μη εργάσιμη ημέρα στη Σοβιετική Ένωση «για τον εορτασμό των εξαιρετικών προτερημάτων των σοβιετικών γυναικών στην κομμουνιστική οικοδόμηση, στην υπεράσπιση της πατρίδας τους κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, στον ηρωισμό και στην ανιδιοτέλεια στο μέτωπο και στα μετόπισθεν και επίσης σηματοδοτώντας τη μεγάλη συμβολή των γυναικών στην ενίσχυση της φιλίας μεταξύ των λαών και στον αγώνα για την ειρήνη». Από την επίσημη υιοθέτησή της στη Σοβιετική Ένωση μετά την Επανάσταση του 1917, η ημέρα εορταζόταν κυρίως στις κομμουνιστικές χώρες και από το κομμουνιστικό κίνημα παγκοσμίως. Τα Ηνωμένα Έθνη άρχισαν να εορτάζουν την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στο Διεθνές Γυναικείο Έτος του 1975 και, το 1977, η Γενική Συνέλευση κάλεσε τα κράτη-μέλη να ανακηρύξουν την 8η Μαρτίου ως Ημέρα του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των γυναικών και την παγκόσμια ειρήνη.